Self-referral versus Object-referral: Leven zonder invloeden van buitenaf
Soms merk ik het ineens, ik sta midden in een optreden, voel de energie van het publiek, en pas me moeiteloos aan. Versnellen, vertragen, meer spanning opbouwen of juist een stilte laten vallen, contact maken, alles om de aandacht vast te houden en mijn publiek vanaf het begin tot het einde van mijn optreden te boeien en op het puntje van hun stoel te krijgen en houden. Voor mij is het belangrijk om de groep goed aan te voelen zodat ik kan anticiperen. Er zijn echter momenten dat ik me realiseer dat ik teveel aan het reageren ben. Dat mijn gevoel op dat moment sterk afhankelijk is van hoe het publiek reageert. Dan stel ik mezelf de vraag, waar komt mijn gevoel en energie eigenlijk vandaan? Vanuit mezelf, of vanuit de mensen om me heen?
In deze blog neem ik, Jasper van Luit (spreker, illusionist en communicatiedeskundige met Magic In Business) je mee in een inzicht dat voor mij persoonlijk veel heeft veranderd, zowel op het podium als daarbuiten. Een onderscheid dat helpt om met meer rust en kracht in je werk en leven te staan. Het gaat over zelfreferentie (self-referral) en objectreferentie (object-referral). Dit thema is bovendien een belangrijk onderdeel van mijn interactieve Energizer Events, waarin ik deelnemers wakkerschud en ontsuf tijdens congressen en teambuilding evenementen als intermezzo.
Wat is het verschil tussen selfreferentie en objectreferentie?
Veel mensen zijn geneigd om hun aandacht naar buiten te richten, ook wel objectreferentie genoemd. Dit betekent dat je gevoel van eigewaarde, motivatie of zelfvertrouwen sterk afhankelijk is van externe factoren, zoals complimenten, prestaties, likes, status, waardering en bevestiging van anderen, of hoe goed je het ‘doet’ in de ogen van de buitenwereld. Klinkt bekend?
- Je krijgt een schouderklop van je baas – je dag is goed.
- Je verkoopt een grote deal – energie vliegt omhoog.
- Je weekend was vol vrienden en lol – maandag begin je met een boost.
Maar... wat gebeurt er als die bevestiging uitblijft? Als de deal mislukt, de positieve feedback niet komt, of je weekend tegenvalt?
Dan keldert je energie, omdat de bron van je welzijn buiten jezelf ligt. En daar heb je maar beperkt grip op. Zolang de reacties positief zijn, lijkt alles prima. Maar zodra die externe bevestiging uitblijft of negatief is, wordt het lastig. Je energie daalt en je vertrouwen wankelt. Je hebt simpelweg minder grip, omdat de motivatie van buitenaf komt. Je wordt beïnvloed door invloeden van buitenaf.
Self-referral: de aandacht naar binnen richten
Selfreferentie is het tegenovergestelde. Hierbij komt je richting en motivatie van binnenuit. Je bepaalt zelf wat belangrijk is, wat goed voelt en wanneer iets geslaagd is. Je kijkt naar je eigen waarden, doelen en inzichten, in plaats van je te laten leiden door de reactie van anderen en de omgeving. Je richt je aandacht naar binnen, naar je gedachten, gevoelens, intuïtie en waarden, zonder oordeel. Je laat je niet meeslepen door wat anderen vinden of verwachten.
Dat betekent niet dat je de buitenwereld negeert. Maar je bent er niet afhankelijk van. Je blijft steviger staan, ook als iets niet loopt zoals gepland. Je vertrouwt op je eigen oordeel, ervaring en intuïtie, wat je veerkrachtiger en effectiever maakt in je werk.
Vanuit jezelf uitgaan betekent dat je handelt vanuit vertrouwen, zelfvertrouwen en kracht. Je wordt immuun voor kritiek. Je luistert er wel naar en doet er indien nodig je voordeel mee, maar emotioneel raakt het je niet. Leven vanuit zelfreferentie betekent werken zonder angst voor elke uitdaging. Je vertrouwt je eigen instinct meer dan de mening van anderen. Heerlijk!
Zelf ervaren op het podium (en tijdens Energizer Events)
Als illusionist en spreker is dit voor mij dagelijks relevant. Ik wil dat mijn publiek geraakt wordt, plezier heeft, energie krijgt of geïnspireerd raakt door nieuwe inzichten. Daar doe ik alles voor. Tegelijkertijd merk ik dat ik soms te veel bezig ben met de buitenwereld. Hoe reageren ze? Lachen ze op het juiste moment? Komt er applaus of reacties?
Natuurlijk is afstemmen op je publiek belangrijk, maar als ik daar mentaal afhankelijk van word, raak ik mezelf kwijt. De momenten waarop ik echt sterk ben, zijn de momenten waarop ik vanuit mijn eigen kracht speel of spreek en tegelijkertijd kwetsbaar durf te zijn. Vanuit het vertrouwen dat ik iets te bieden heb, los van de reactie die ik krijg. Dan voelt het optreden niet alleen krachtiger, maar ook veel natuurlijker. Dit vormt ook de basis van mijn Energizer Events, waarin ik met een energizer tijdens evenementen en congressen mensen op een positieve manier weer op scherp zet en bezoekers verbind.
Waarom dit ook voor jou belangrijk is
Dit speelt niet alleen op het podium. Ook als je leidinggeeft, in een team werkt of zelfstandig ondernemer bent, is het verschil tussen self-referral en object-referral essentieel. Als je constant op zoek bent naar bevestiging van buitenaf en bezig bent met hoe anderen jou zien, word je reactief. Je laat je leiden door verwachtingen, oordelen en situaties die buiten jezelf liggen.
Self-referral of zelfreferentie zorgt voor een andere houding. Je staat sterker in gesprekken, maakt keuzes die echt bij je passen en raakt minder snel uit balans. Dat betekent meer rust, meer duidelijkheid, meer kracht, meer plezier en enthousiasme – ook op de lange termijn. Tegelijkertijd is het belangrijk dat je wel blijft luisteren naar anderen en hun feedback serieus neemt. Tijdens mijn Energizer Events oefenen we hier actief mee: hoe blijf je dicht bij jezelf in de drukte van een evenement of vergadering?
Hoe weet je waar jouw referentie ligt?
Een goede manier om erachter te komen of je vanuit jezelf denkt of vanuit externe invloeden, is door jezelf deze vraag te stellen:
Hoe weet ik of ik goed werk heb geleverd?
- Als je antwoord is: "Mijn manager was tevreden," of "Ik kreeg een bonus," dan denk je waarschijnlijk (deels) vanuit objectreferentie.
- Als je antwoord is: "Ik heb gedaan wat ik belangrijk vond en waar ik achter sta," dan heb je een innerlijk referentiepunt en denk je vanuit zelfreferentie.
Waarom dit ook helpt in communicatie
Dit verschil in denkpatroon is niet alleen belangrijk voor jezelf, maar ook in hoe je met anderen communiceert. Als je weet of iemand meer vanuit zichzelf redeneert of juist meer vanuit de buitenwereld, kun je beter aansluiten bij hun taal (tone of voice) en benadering. Hierdoor krijgt jouw boodschap meer betekenis en sluit beter aan bij de belevingswereld van diegene.
- Iemand die vanuit zelfreferentie denkt, is gevoelig voor argumenten die aansluiten bij eigen waarden, overtuigingen of eerdere inzichten.
- Iemand die vanuit objectreferentie denkt, hecht meer waarde aan succesverhalen, sociale bewijskracht, bevestiging van buitenaf en reviews.
In mijn energizer tijdens events komt dit naar voren in de vorm van interactieve oefeningen waarin communicatiepatronen zichtbaar worden.
Graag kom ik jou en je team inspireren om anders te denken en te doen
Mijn naam is Jasper van Luit en met Magic In Business help ik graag om een positieve sfeer te creëren, collega’s te verbinden, aan het denken te zetten, communicatie te verbeteren, veranderingsbereidheid te vergroten en te verwonderen! Eén van de krachtige formats die ik daarbij inzet zijn mijn Energizer Events: energieke sessie en intermezzo tijdens een congres, seminar of studiedag die deelnemers inspireren, motiveren en activeren.
Het gaat niet om vage, zweverige theorieën of snelle oplossingen, maar om praktische inzichten, interactieve oefeningen en concrete instrumenten waarmee je daadwerkelijk aan de slag kunt.
Tijdens de Magic In Business teambuilding workshops en Energizer Events ga ik in op onderwerpen zoals:
- Bewuster omgaan met aandacht en focus (werkdruk / werk-privébalans)
- Patronen doorbreken en de automatische piloot uitschakelen
- Oplossingsgericht denken en het onmogelijke mogelijk maken
- Verandering omarmen zonder stress
- Zelf en collega’s motiveren met energie en enthousiasme
- De magie van communicatie en verbinding
Klaar voor een andere manier van werken en leven?
Breng magie in het team en de organisatie met een van mijn Magic In Business Energizer Events of Workshops
Neem gerust contact met mij op voor mijn beschikbaarheid en vrijblijvende informatie. Graag denk ik met je mee.